محمد حسین امین ابراهیم آبادی

ادبیات پایداری به¬عنوان راهی برای مبارزات آزادی-خواهانه و وطن¬پرستانه در ادبیات کشورهای تحت سلطه استکبار، جایگاه ویژه¬ای دارد. در دوران معاصر، تحولات سیاسی و اجتماعی و نیز انقلاب مشروطه در ایران، شعر فارسی را بستر مضامین جدیدی ساخت. این مضامین و افکار جدید در همان قالب¬های پیشین جلوه¬گر شده¬اند اما با برانگیختن احساسات مردم به‌ویژه قشر کارگر، نوع تازه¬ای از شعر پدید آورده¬اند. این ادبیات در کشورهای مختلف به گونه¬های مختلفی نمود پیداکرده ازجمله در ایران و مصر، دو کشوری که باوجود تمدن بسیار طولانی، تحت سلطه استکبار در قرن ۱۹ و ۲۰ قرارگرفته بودند و شاعرانی در خود پرورش داده¬اند. در این میان، دو شاعر فرخی یزدی از ایران و فاروق جویده از مصر موردمطالعه قرارگرفته-اند. این تحقیق بر آن است که افکار و سبک شعر این دو شاعر را بررسی نموده و مطالب به‌روز جامعه آن زمان را در دو کشور ایران و مصر مورد تحلیل و بررسی قرار دهد. روش انجام این تحقیق باهدف نظری و به‌صورت کتابخانه¬ای و تحلیلی صورت گرفته است. نتایج تحقیق نشان می¬دهد هر دو شاعر در کشورهای خود و مقتضیات زمان خویش – فرخی یزدی با توجه به زمان انقلاب مشروطه و فاروق جویده زمان حکومت مصر تحت سلطه استکبار – به سمت رمانتیسم جامعه¬گرا تمایل داشته¬اند. فرخی یزدی به مسائل روز جامعه در شعرهای خود پرداخته و از آزادی، وطن، کارگر، هویت ایرانی اسلامی و سایر واژه¬ها به‌خوبی استفاده نموده است و فاروق جویده علاوه بر کشور مصر به آزادی فلسطین، لبنان و کلیه کشورهای تحت سلطه استکبار در عصر خود پرداخته و واژه¬های آزادی، کارگر، وطن، ملی-گرایی و توجه به حقوق زنان در اشعار او به فراوان دیده می¬شود.