محمد حسین امین ابراهیم آبادی

در روزگار کنونی با توجه به رشد روز افزون و نفوذ اینترنت ،جایگاه فضای مجازی در زندگی بسیار گسترده شده ، به نحوی که کمتر کسی می تواند رفتار و افعال روزانه متاثر از دنیای الکترونیک و اینترنت نداشته باشد . در دنیای ساخته شده توسط رایانه و اینترنت و تجهیزات و نرم افزارهای متعدد متخلفان و مجرمانی جدید به مانند دنیای واقعی حضور یافته و ناامنی نوین را برای این فضا به وجود آورده اند. رشد چندین برابری جرایم سایبری در حالی که جرایم سنتی رو به کاهش دارند تصدیق این گفتار می باشد.در صدر این جرایم ذکر شده، مصادیق مجرمانه مالی الکترونیکی و اینترنتی با بیش از ۸۵درصد به عنوان مساله مخدوش کننده امنیت سایبری کشور می باشد.
این معزل دارای ابعاد متنوع اقتصادی ، اجتماعی،فرهنگی و امنیتی بوده و طیف ذینفعان گسترده ای را در بر میگیرد. و در اولین و منطقی ترین رویکرد مقابله ، پیشگیری و کاهش وقوع و دشوار نمودن راههای ارتکاب می باشد. هدف این پژوهش بررسی تحلیل عوامل مؤثر در جرایم مالی الکترونیکی و رایانه ای با رویکرد SSM و رویکرد FCM است. این پژوهش از لحاظ هدف از نوع تحقیقات کاربردی، از نظر روش گردآوری داده‌ها، توصیفی از نوع پیمایشی می‌باشد. جامعه آماری این پژوهش شامل خبرگان شاغل در پلیس فتا استان یزد می‌باشند؛ که در زمان این تحقیق جامعه آماری ۲۰ نفر بودند. با استفاده از ادبیات تحقیق و مطالعات کتابخانه‌ای و پژوهش‌های مرتبط و تجربیات کسب شده و شناخت روابط و وظایف ذینفعان ، عوامل موثر بر جرایم مالی الکترونیکی و اینترنتی شناسایی گردید؛ پرسشنامه‌ای ( مصاحبه مکتوب) با ۷ بعد اصلی و ۵۵ سوال طراحی گردید و میان جامعه آماری توزیع گردید.پس از تبیین روابط ذینفعان تصویر غنی شده تهیه گردید و در رویکرد FCM جهت تحلیل اولیه داده‌ها از نرم‌افزار اکسل استفاده گردید. داده‌های فازی شده در اکسل در نرم‌افزارFCMAPPER اجراشد. پس از اجراشدن برنامه خروجی مد نظر وارد نرم‌‌افزار PAJEK گردید.یافته‌ها بیان می‌دارد که بعد عوامل زیر ساخت ارتباطی و عوامل فنی در جایگاه اول و دوم و عوامل اقتصادی و اجتماعی در جایگاه سوم تاثیر گذاری بر جرایم مالی الکترونیکی بوده.